تفاوت داکت اسپلیت با چیلر

تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از 6 بعد مختلف

ما در این مقاله قصد داریم تفاوت های داکت اسپلیت با چیلر را از 6 بعد مختلف نسبت به هم مقایسه کنیم که عبارتند از قیمت، هزینه نصب، توان سرمایشی و گرمایشی، سیستم های مکمل مورد نیاز، توانایی تنظیم رطوبت و فیلتراسیون هوا. البته مقایسه چیلر با داکت اسپلیت علاوه بر این 6 مورد می تواند شامل موارد دیگری نیز باشد که ما سعی کرده ایم به مهمترین آنها اشاره کنیم.

برای پی بردن به تفاوت داکت اسپلیت با چیلر ، ابتدا باید ساختمان این دو سیستم را کنکاش کنیم.

1 . ساختار سیستم چیلر

چیلر دستگاهی است متشکل از کمپرسور و موتور الکتریکی آن، مبدل های حرارتی به نام اواپراتور و کندانسور و یک شیر منبسط کننده که گاز فریون (مبرد) در مدار آن جریان یافته و طی یک سیکل دائمی، منجر به کاهش دمای آب می شود. آبی که سرد شد با پمپ به دستگاهی دیگر در داخل یا پشت پنجره ساختمان مانند فن کویل یا هواساز پمپاژ می گردد‌. در بعضی موارد نیز چیلر به جای سرد کردن آب، مبرد را با لوله کشی به هواساز ارسال کرده و مستقیما هوا را خنک می کند که در این صورت به این سیستم پکیج یونیت گفته می شود. بنابرین چیلرها معمولا به سه شکل موجود هستند :

1 . به همراه فن کویل

2 . به همراه هواساز

3 . به شکل پکیج یونیت

آب سرد ارسالی از سمت چیلر به این دستگاه ها در کویل (لوله های مارپیچی) این دستگاه ها جریان یافته و فن با چرخش خود، هوا را از اطراف کویل ها عبور داده و دمای آن را کاهش می دهد.

اتصال چیلر با لوله کشی آب سرد به هواساز یا فن کویل ها و یا به هر دو :

مطالعه بیشتر درباره ساختار ، انواع ، مزایا و معایب چیلرها در متن ⇐ چیلر

2 . ساختار سیستم داکت اسپلیت

داکت اسپلیت نیز از دو قسمت تشکیل می شود. قسمت اول همانند چیلر دارای کمپرسور و کندانسور و … است (یونیت خارجی) و مبرد را با لوله کشی به یک اواپراتور (یونیت داخلی) قرار گرفته در زیر سقف کاذب می فرستد و عمل سرمایش هوا توسط مبرد انجام می شود. یعنی مبرد که دمای آن به شدت کاهش پیدا کرده وارد کویل مخصوص مبرد یونیت داخلی شده و از اطراف کویل هم هوا توسط فن دمنده ای دمیده می شود و بدین ترتیب مبرد گرمای هوا را به خود جذب کرده و هوا خنک می شود.

برای گرمایش ، هر دو سیستم نیاز به آب گرم یا بخار داغ دارند. در اواپراتور (یونیت داخلی) داکت اسپلیت یک کویل مخصوص آب گرم (علاوه بر کویل مخصوص مبرد) تعبیه می شود و در فن کویل و هواساز هم یک کویل وجود دارد که هم برای آب گرم و هم آب سرد استفاده می شود. در هر دو سیستم، آب توسط یک منبع حرارتی گازسوز مانند بویلر یا پکیج گازسوز یا هر سیستم دیگری گرم شده و به کویل های این دستگاه ها ارسال می شود و فن با چرخش، این بار هوا را گرم می کند.

مطالعه بیشتر درباره ساختار ، مزایا و معایب داکت اسپلیت ها در متن ⇐ داکت اسپلیت

در ادامه مهمترین تفاوت های داکت اسپلیت با چیلر را بررسی و آنها را از 6 بعد مختلف نسبت به هم مقایسه می کنیم.

تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از 6 بعد مختلف :

1 . تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از بعد قیمت تمام شده

برای اینکه مقایسه ای ملموس بین سیستم چیلر و داکت اسپلیت داشته باشیم، یک آپارتمان با کاربری مسکونی را مطابق با شرایط زیر در نظر می گیریم.

آپارتمان مسکونی با 6 طبقه تک واحدی و هر واحد با متراژ کل 250 متر مربع (200 متر مربع مساحت مفید برای تهویه) در شهر تهران

هر واحد دارای 4 اتاق خواب (سه اتاق خواب به متراژ 18 متر مربع مفید و یک اتاق هم به متراژ 25 متر مربع مفید)، یک آشپزخانه (به متراژ 25 متر مربع مفید)، یک اتاق نشیمن (به متراژ 26 متر مربع مفید) و یک سالن پذیرایی (به متراژ 70 متر مربع مفید)

برودت مورد نیاز برای هر واحد حدودا 6 تن تبرید برابر با 72000 بی تی یو بر ساعت

نکته اینکه مساحت مفید هر واحد پس از کم کردن مساحت اشغال شده توسط دیوارها و نیز فضاهایی که به تهویه نیازی ندارند بدست می آید.

اگر سیستم داکت اسپلیت انتخاب شود :

برای چنین متراژی منطقی نیست که از یک دستگاه داکت اسپلیت 6 تن تبرید (72000 BTU/hr) استفاده شود. زیرا یک واحد مسکونی از فضاهای متعدد و اتاق هایی تشکیل شده که در اغلب اوقات نیازی نیست که همه فضاها با هم تهویه شوند. با توجه به اینکه با روشن شدن هر دستگاه داکت اسپلیت، تمام اتاق ها و فضاهایی که به یک دستگاه متصل هستند، همزمان سرد یا گرم می شوند، بهتر است که سیستم تهویه چنین واحدی را به 2 بخش مجزا تقسیم بندی نمود و به ازای هر بخش یک دستگاه داکت اسپلیت در نظر گرفت که در نهایت مجموع ظرفیت آنها برابر با 6 تن تبرید باشد. برای مثال 2 دستگاه 3 تن تبرید یا یک دستگاه 4 تن به علاوه یک دستگاه 2 تن تبرید.

ما در این مثال 200 متر مربع را به دو بخش تقریبا مساوی تقسیم می کنیم (آشپزخانه و سالن پذیرایی جمعا به متراژ 95 متر مربع و 4 اتاق خواب به همراه اتاق نشیمن جمعا به متراژ 105 متر مربع) که تقریبا دو بخش 100 متری داریم که به ازای هر بخش یک داکت اسپلیت 3 تن تبرید (36000 BTU/hr) در نظر می گیریم.

قیمت هر دستگاه داکت اسپلیت 36000 معمولی (بدون اینورتر) و بدون کویل آبگرم برندهای مختلف (به طور میانگین) در زمان نگارش این مثال (در تاریخ 1400/08/01) حدودا 32,700,000 تومان است که به ازای هر واحد 2 دستگاه نیاز است که در مجموع قیمت 12 دستگاه از آن برای کلیه واحدها برابر 392,400,000 تومان می شود. همچنین قیمت هر دستگاه داکت اسپلیت 36000 اینورتر برندهای مختلف (به طور میانگین) بدون کویل آبگرم 38,600,000 تومان است که در مجموع برابر 463,200,000 تومان می شود.

نکته مهم اینکه معمولا برای گرمایش داکت اسپلیت ها از کویل آبگرم استفاده می شود. در حالت عادی می توان داکت اسپلیت را در حالت گرمایشی هم قرار داد و آن را روشن کرد ولی با این کار در واقع سیستم برای گرمایش هوا، برق مصرف می کند که ضمن افزایش هزینه برق دستگاه، استهلاک آن هم بسیار بالاتر می رود چونکه کمپرسور دستگاه مجبور است تا هم در تابستان و هم زمستان کار کند ولی به جای این کار معمولا یک ترفند زده می شود و در قسمت جلویی یا پشت یونیت داخلی داکت اسپلیت، یک کویل آبگرم (کویلی با لوله های مسی و پره های آلومینیومی) نصب می شود تا در زمستان آبگرم پکیج یا موتورخانه وارد آن شده و با روشن شدن فن یونیت داخلی، هوا پس از برخورد به کویل گرم شود. توجه کنید که در چنین حالتی دیگر کمپرسور دستگاه روشن نمی شود و فقط فن یونیت داخلی کار می کند.

بنابرین به ازای هر دستگاه داکت اسپلیت 36000 یک کویل آبگرم با قیمت تقریبی 3,000,000 تومان هم باید در نظر گرفته شود که در این صورت قیمت کل داکت اسپلیت های بدون اینورتر این آپارتمان 428,400,000 تومان و با اینورتر آن 499,200,000 تومان می شود.

جدول قیمت داکت اسپلیت های آپارتمان 6 واحدی

اگر سیستم چیلر و فن کویل انتخاب شود :

همانطور که مطلع هستید، چیلر سیستم سرمایشی مرکزی است که به فن کویل ها متصل می شود. بنابرین یک چیلر برای کل واحدها در نظر گرفته می شود. مساحت مفید کل واحدها 1200 متر مربع است که در مجموع به 36 تن تبرید برودت نیاز دارند. ولی نیاز نیست که برای کل ساختمان یک چیلر 36 تن تبرید در نظر گرفته شود چونکه احتمال اینکه تمام واحدها به طور همزمان و در تمامی اتاق ها و سالن ها و … به برودت نیاز داشته باشند تقریبا نزدیک به صفر است. به همین خاطر در یک سیستم مرکزی مثل چیلر توان ماکزیمم دستگاه را برابر با درصدی از توان کل (برای مثال 70 درصد) در نظر می گیرند که در این مثال با چنین شرایطی به یک چیلر 24 تن تبرید نیاز خواهد بود.

قیمت یک دستگاه چیلر تراکمی هوا خنک 24 تن تبریدی ساخت شرکت ماخ (با 2 یا 4 کمپرسور اسکرال کوپلند اصل تایلندی و طراحی شده به صورت 2 مدار، قطعات سیکل تبرید برند دانفوس و قطعات الکتریکی برند اشنایدر فرانسه) در زمان نگارش این مثال (در تاریخ 1400/08/01) حدودا 250,000,000 تومان است. نکته اینکه وقتی چیلری به صورت 2 مدار ساخته می شود، درست مثل این است که دو چیلر کاملا مجزا داخل یک شاسی طراحی و ساخته شده باشد. یعنی اینکه مثلا وقتی چیلر 24 تنی به صورت 2 مدار است، یعنی از 2 چیلر 12 تن در یک شاسی و بدنه واحد تشکیل شده که وقتی توان سرمایشی مورد نیاز کمتر از 50 درصد باشد فقط یکی از این دو مدار (یعنی نیمی از کمپرسورها و سایر قطعات) کار کرده و نیمی دیگر موقتا خاموش می شوند و بدین ترتیب به شکل قابل توجهی در مصرف برق صرفه جویی می شود. حال اگر به جای 2 کمپرسور از 4 کمپرسور استفاده شود، کمپرسورها به صورت نوبتی و به ازای هر یک چهارم از توان کل برودتی مورد نیاز وارد مدار کاری می شوند و ضمن کاهش استهلاک در مصرف برق به شدت صرفه جویی می شود.

ولی باید هزینه خرید فن کویل ها را نیز در نظر گرفت. با توجه به محاسبات سرانگشتی برای این مثال به تعدادی فن کویل سقفی توکار به شرح زیر به ازای هر واحد از این آپارتمان نیاز است.

برای هر اتاق 18 متر مربعی یک دستگاه فن کویل با ظرفیت هوادهی تقریبا 300 CFM که قیمت برندهای مختلف (به طور میانگین) آن در لحظه نگارش این مثال حدودا 3,800,000 تومان است. (در مجموع 3 دستگاه 300 CFM برابر با 11,400,000 تومان)

برای هر اتاق خواب 25 متر مربعی و اتاق نشیمن 26 متر مربعی و آشپزخانه 25 متر مربعی هم یک دستگاه فن کویل با ظرفیت هوادهی تقریبا 400 CFM که قیمت برندهای مختلف (به طور میانگین) آن حدودا 4,100,000 تومان است. (در مجموع 3 دستگاه 400 CFM برابر با 12,300,000 تومان)

برای سالن پذیرایی 70 متر مربعی یک دستگاه فن کویل 600 CFM که قیمت آن حدودا 4,800,000 تومان و یک دستگاه هم فن کویل 400 CFM که قیمت آن 4,100,000 تومان است. (در مجموع 8,900,000 تومان)

هزینه خرید کل فن کویل ها برای 6 واحد از این آپارتمان در کل برابر 195,600,000 تومان است.

بنابرین قیمت مجموع چیلر 24 تن تبرید به همراه تمام فن کویل ها برابر 445,600,000 تومان می شود.

جدول قیمت چیلر و فن کویل های آپارتمان 6 واحدی

نکته اول اینکه برخلاف داکت اسپلیت ها که برای گرمایش به لوله کشی مجزای آبگرم و کویل آبگرم نیاز دارند، فن کویل ها هم عمل سرمایش و هم گرمایش را انجام می دهند. یعنی در تابستان کافی است که آب سردی که از طرف چیلر ارسال می شود در فن کویل ها جریان بیابد و در زمستان آب گرمی که از طرف پکیج یا موتورخانه ارسال می شود در فن کویل ها به گردش دربیاید.

نکته دوم اینکه در کاربری مسکونی دیگر هواساز نیاز نیست و فن کویل ها کافی هستند.

مهمترین مورد از تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از 6 بعد مختلف مربوط به همین موضوع قیمت می شود که در انتخاب کارفرمایان بسیار تاثیرگذار است ولی موارد دیگر هم از نظر فنی بسیار مهم هستند که برای رسیدن به سطح آسایش مطلوب باید حتما در نظر گرفته شوند.

2 . از بعد هزینه نصب و اجرا

همانطور که بیان کردیم معمولا قابل توجه ترین بُعد از تفاوت های داکت اسپلیت با چیلر (از بین 6 بعد مختلف که در حال مقایسه آنها هستیم) در نگاه اولیه کارفرمایان موضوع هزینه تمام شده است. ولی هزینه یک سیستم تهویه تنها شامل خرید دستگاه ها نمی شود بلکه باید هزینه نصب را هم مد نظر قرار داد. هزینه نصب چیلر و فن کویل ها نسبت به داکت اسپلیت متفاوت است.

مهمترین هزینه ها و قیمت تجهیزات نصبی (در زمان نگارش این مثال) برای سیستم داکت اسپلیت عبارتند از :

1 . لوله کشی مسی بین یونیت داخل و خارج از ساختمان و عایق کاری آن به مبلغ هر متر حدودا 210 هزار تومان (نکته اینکه برای دیده نشدن یونیت خارج از ساختمان و عدم اشغال فضای تراس، معمولا آن را بر روی بام نصب می کنند که همین موضوع متراژ لوله کشی مسی را افزایش داده و هزینه ها بالاتر می رود)

2 . کانال کشی در داخل واحدها بین یونیت داخلی و اتاق ها و سالن ها و عایق کاری آن به مبلغ هر متر مربع از مساحت کانال حدودا 240 هزار تومان (نکته اینکه همانطور که اشاره کردیم، هوایی که دمای آن در یونیت داخلی به حد مطلوب می رسد با تعدادی کانال در همه جا توزیع می گردد)

3 . لوله کشی آبگرم بین پکیج یا موتورخانه و کویل آبگرم یونیت داخلی به مبلغ هر متر حدودا 30 هزار تومان

مهمترین هزینه ها و قیمت تجهیزات نصبی (در زمان نگارش این متن) برای سیستم چیلر و فن کویل ها عبارتند از :

1 . لوله کشی آب بین چیلر و فن کویل ها به مبلغ هر متر حدودا 30 هزار تومان

نکته اینکه معمولا وقتی در ساختمانی از چیلر استفاده می شود برای سیستم گرمایش آن هم موتورخانه مرکزی در نظر گرفته می شود که در صورتی که سیستم از پایه به صورت اصولی طراحی شده باشد به یک پمپ مشترک برای ارسال آب سرد (از طرف چیلر) و ارسال آب گرم (از طرف دیگ موتورخانه) نیاز است که در این صورت دیگر نیازی نیست که برای چیلر یک پمپ جداگانه در نظر گرفته شود و از این نظر در هزینه ها صرفه جویی می شود.

بنابرین وقتی از این بعد داکت اسپلیت را نسبت به چیلر مقایسه می کنیم می بینیم که هزینه نصب تجهیزات داکت اسپلیت به مراتب بالاتر از چیلر است و با توجه به اینکه متراژ لوله کشی ها و کانال کشی ها در هر ساختمانی متفاوت است، لذا ما فقط قیمت هر متر آن را ذکر نمودیم. بنابرین دومین تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از 6 بعد مختلف مربوط به هزینه نصب و اجرای آن می شود.

3 . تفاوت داکت اسپلیت با چیلر از بعد سیستم های مکمل

منظور از سیستم های مکمل این است که آیا این دستگاه ها علاوه بر سرمایش قادر به تامین گرمایش محیط هم هستند یا خیر. همانطور که گفتیم در هر دو این سیستم ها (هم چیلر و فن کویل و هم داکت اسپلیت ها) گرمایش توسط آبگرم موتورخانه یا پکیج انجام می شود. در فن کویل ها دیگر نیازی نیست که یک کویل آبگرم مجزا در نظر گرفته شود و اگر به لوله ورودی فن کویل ها آب سرد را متصل کنیم می توان از آنها سرمایش گرفت و اگر به لوله ورودی آنها آب گرم را متصل کنیم از آنها گرمایش گرفته می شود ولی در سیستم داکت اسپلیت اگر بخواهیم از گرمایش به شیوه آبگرم استفاده کنیم حتما باید به ازای هر دستگاه یک کویل مخصوص آبگرم هم در نظر گرفته شود. بنابرین سومین مورد از تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از 6 بعد مختلف در رابطه با نیاز یا عدم نیاز آنها به تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مکمل است.

اگر در شکل زیر دقت کنید می بینید که یک کویل مخصوص مبرد در یونیت داخلی داکت اسپلیت وجود دارد (برای سرمایش) و یک کویل مخصوص آبگرم هم در داخل یونیت یا در بیرون آن (در قسمت جلویی یا پشتی آن) برای گرمایش نصب می شود.

4 . مقایسه چیلر با داکت اسپلیت از بعد توان حداکثری

چهارمین مقایسه چیلر با داکت اسپلیت از نگاه ظرفیت و مساحت و حجم تحت پوشش بررسی می شود. حداکثر تناژ تبرید سیستم داکت اسپلیت در مقایسه با چیلر بسیار کمتر است. داکت اسپلیت ها معمولا تا حداکثر 5 تن تبرید استفاده می شوند. اگر ساختمان به 20 تن تبرید نیاز داشته باشد، باید از 4 دستگاه مجزای 5 تنی استفاده شود.

ولی ظرفیت چیلرها معمولا از 10 تن آغاز و توان حداکثری آنها به 1000 تن تبرید هم می رسد. در تناژهای کمتر از 10 تن نیز معمولا از مینی چیلر که ساختاری مشابه چیلر دارد استفاده می شود. بنابرین پیشنهاد ما برای تناژهای بالا قطعا استفاده از چیلرها است زیرا برای مثلا همان 20 تن باید 4 دستگاه مجزا با 4 مدار لوله کشی و کانال کشی در نظر گرفته شود ولی در چیلر تنها یک چیلر مرکزی 20 تن نصب می گردد و در تناژهای کم نیز می توان از مینی چیلر یا داکت اسپلیت (با توجه به مزایا و معایب آنها) استفاده نمود. بنابرین چهارمین مورد از 6 بعد مختلف برای مقایسه داکت اسپلیت با چیلر و فن کویل ها در رابطه با حداکثر ظرفیت سرمایشی آنها است.

5 . فرق داکت اسپلیت با چیلر در امکان آنها برای تنظیم رطوبت

پنجمین تفاوت داکت اسپلیت با چیلر در قابلیت آنها برای افزودن یا کاستن از رطوبت هوای ورودی به ساختمان است. داکت اسپلیت فقط در حالت سرمادهی که مبرد وارد کویل های اواپراتور آن می شود، باعث کاهش رطوبت (در تابستان) شده و در زمستان نمی تواند رطوبت را افزایش یا کاهش دهد. ولی در سیستم چیلر و با اتصال آن به دستگاه هواساز و یا وقتی به صورت پکیج یونیت استفاده می شود، می توان در هواساز آن تجهیزات رطوبت زنی و رطوبت گیری را افزود و به دقت رطوبت هوا را هم در تابستان و هم زمستان به میزان دلخواه تنظیم نمود.

تصویری گرافیکی از نمای داخلی دستگاه هواساز شامل فیلتر، رطوبت زن و کویل های آب سرد و گرم :

مطالعه بیشتر در مورد ساختار دستگاه هواساز در متن ⇐ دستگاه هواساز

6 . مقایسه چیلر با داکت اسپلیت از بعد پاکسازی هوا

ششمین مقایسه چیلر با داکت اسپلیت از بعد فیلتراسیون هوا انجام می شود. اواپراتور (یونیت داخلی) داکت اسپلیت نسبت به هواساز چیلر ابعاد کوچکتری داشته و چون در زیر سقف کاذب جای می گیرد، در افزودن فیلترها با محدودیت مواجه هستیم و در فن کویل ها نیز به همین صورت بوده و تنها می توان فیلترهایی معمولا فلزی (به شکل دو یا سه لایه) در آن تعبیه نمود تا ذرات درشت و گرد و غبار وارد یونیت داخلی داکت اسپلیت و نیز فن کویل ها نشود. ولی در دستگاه هواساز متصل به چیلر، انواع و اقسام فیلترها (هر نوع فیلتری و متناسب با نیاز) را می توان در مسیر عبور هوا اضافه کرد و با فیلترهای هپا و اولپا به راندمان 99.99 درصدی پاکیزگی هوا رسید.

ما در این مقاله سعی کردیم مهمترین تفاوت داکت اسپلیت ها با چیلر و فن کویل را بررسی و عمل مقایسه آنها را از 6 بعد مختلف انجام دهیم.

تهویه مطبوع ماخ طراح و تولید کننده انواع سیستم های تهویه سرمایشی و گرمایشی است. محصولاتی مانند چیلر ، مینی چیلر ، هواساز ، پکیج یونیت ، داکت اسپلیت ، دستگاه زنت و … متناسب با نیاز هر پروژه ای در محل کارخانه شرکت ما طراحی و تولید شده و به طور مستقیم از کارخانه و با قیمتی مناسب به فروش می رسد. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع دستگاه های سرمایشی و گرمایشی ، انتخاب مناسب ترین دستگاه برای ساختمان خود و نیز استعلام قیمت آنها با مهندسان ما تماس بگیرید.

مهندس احمدی : 09127675117 – 09194427470

مهندس خورانی : 09191639363

مطالعه بیشتر ⇓

کاتالوگ فن کویل