قبل از اینکه ادامه متن را مطالعه بفرمایید، حتما ویدیو کوتاه زیر را مشاهده بفرمایید که در آن، نیازهای اساسی سیستم تهویه ساختمان اداری را بیان کرده و بهترین و مناسب ترین سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی برای ادارات را (با توجه به تک فاز یا سه فاز بودن برق و نیز متراژ و غیره) معرفی کرده ایم.
طراحی سیستم تهویه مطبوع برای ساختمان های اداری
در این متن ابتدا مهمترین نکات مربوط به معیارهای طراحی سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی برای ساختمان های اداری را بررسی و سپس 5 نوع از مناسب ترین سیستم های تهویه برای این نوع از ساختمان ها را معرفی می کنیم.
معیارهای طراحی سیستم گرمایش ، سرمایش و تهویه مطبوع ساختمان های اداری عبارتند از :
1 . معمولا ساختمان های اداری متشکل از فضاهای دارای دیوارهای مشرف به هوای آزاد یا پیرامونی و فضاهای میانی هستند. بار فضاهای پیرامونی متغیر بوده و عموما در فصل زمستان نیاز به گرمایش دارند. در فصول معتدل با توجه به زاویه تابش آفتاب ، ممکن است فضاهای یک ضلع ساختمان نیاز به گرمایش و فضاهای ضلع دیگر ساختمان نیاز به سرمایش داشته باشند. فضاهای میانی ساختمان به دلیل وجود بارهای حرارتی ناشی از روشنایی ، تجهیزات اداری و افراد ، در تمام طول سال نیاز به سرمایش دارند. بنابرین باید از دستگاه هایی با قابلیت سرمایش و گرمایش همزمان در ساختمان اداری استفاده کرد. تهویه مطبوع ساختمان های اداری در فضاهای میانی غالبا توسط دستگاه های هواساز حجم متغیر و فن کویل ها تامین می گردند.
2 . برای اقتصادی بودن طرح سیستم تهویه مطبوع ساختمان های اداری باید نحوه استفاده و ساعات کار ساختمان را بخوبی دانست. در قسمت های حسابداری و سایر قسمت های مشابه در ادارات عمومی ، تعداد نفرات در 75 فوت مربع را حداکثر یک نفر در نظر می گیرند . در دفاتر خصوصی تراکم افراد به یک نفر در 200 فوت مربع کاهش می یابد. در اتاق های انتظار ، اتاق های کنفرانس و اتاق های مدیران تعداد افراد ممکن است به یک نفر در 20 فوت مربع افزایش پیدا کند.
3 . بار سیستم روشنایی بخش عمده ای از بار کل ساختمان های اداری را تشکیل می دهد. مقدار بار روشنایی و تجهیزات متداول برقی را تقریبا 2 تا 5 وات بر فوت مربع می توان در نظر گرفت ولی با توجه به نوع روشنایی و مقدار تجهیزات مورد استفاده ، این رقم می تواند افزایش یابد. در ساختمان های مجهز به سیستم های کامپیوتری یا سایر تجهیزات الکترونیکی ، بارهای الکتریکی را می توان به 5 تا 10 وات بر فوت مربع افزایش داد.
4 . اگرچه غالبا شکل و جهت جغرافیایی ساختمان با توجه به موقعیت زمین تعیین و تحمیل می شود ولی با انجام برخی تغییرات می توان مقدار بار سرمایش را 10 تا 15 درصد کاهش داد. بنابرین شکل و جهت جغرافیایی ساختمان باید در مراحل اولیه طراحی به دقت بررسی گردد.
5 . برخی از ساختمان های اداری بزرگ دارای مکان هایی از قبیل فروشگاه ، رستوران ، مراکز اطلاع رسانی ، مراکز ارتباطات و استودیوهای رادیو و تلویزیون هستند. چون ساعات کار و معیارهای طراحی سیستم های تهویه مطبوع فروشگاه ها ، بانک ها و رستوران ها با ساختمان های اداری تفاوت دارد ، باید این مکان ها دارای سیستم توزیع هوا و در برخی موارد تجهیزات سرمایشی خاص خود باشند.
6 . در طراحی سیستم تهویه مطبوع ساختمان های اداری به ندرت ضرورت پیدا می کند که از 100 درصد هوای تازه استفاده شود (مگر هنگام استفاده از سیستم صرفه جو economizer) و اکثر ساختمان های اداری بر اساس حداقل مقدار هوای تازه طراحی می شوند. در هنگام استفاده از سیستم صرفه جو باید سیستم ها را منطقه بندی کرد و برای منطقه میانی و هر منطقه اصلی در پیرامون ساختمان یک سیستم توزیع مجزا در نظر گرفت تا از گرم کردن بی دلیل هوای تازه و اتلاف انرژی جلوگیری شود.
7 . در بسیاری از سیستم های بازیافت حرارت ، سیستم تخلیه هوا به گونه ای طراحی می شود که هوا در مسیر خروج خود از روی چراغ های سیستم روشنایی عبور کند و بدین ترتیب حدود 30 درصد انرژی حرارتی سیستم روشنایی را جذب و به بیرون دفع نماید. در این صورت عمر چراغ ها نیز به دلیل خنک تر شدن آنها افزایش خواهد یافت.
8 . در تهویه مطبوع ساختمان های اداری بلند مرتبه یا مرتفع عموما برای مناطق پیرامونی ساختمان از سیستم های دو کانالی ، فن کویل یا فن کویل با کانال هوای تازه استفاده می شود. در هنگام به کار بردن سیستم فن کویل و یا فن کویل با کانال هوای تازه برای مناطق پیرامونی ، باید برای مناطق میانی از دستگاه هواساز مجزا استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: بررسی نیازها و الزامات سیستم تهویه بانک ها در این مقاله ⇐ سیستم تهویه مطبوع بانک
5 سیستم مناسب برای سرمایش ، گرمایش و تهویه ساختمان اداری
یک سیستم مناسب باید بتواند علاوه بر تنظیم دمای هر قسمت به صورت مستقل ، رطوبت مورد نیاز آن را نیز تنظیم ، هوا را از آلودگی ها فیلتر و هوای تازه با اکسیژن کافی را از بیرون به داخل ساختمان ارسال کند.
1 . دستگاه های هواساز و فن کویل متصل به بویلر و چیلر مرکزی
در این سیستم که بر مبنای آب گرم و آب سرد کار می کند ، یک یا تعدادی دستگاه بویلر به صورت مرکزی در محل موتورخانه ساختمان نصب شده و آب را پس از گرم کردن (در برخی پروژه ها ایجاد بخار داغ) با لوله کشی مرکزی به کویل (لوله های) دستگاه های فن کویل و هواساز موجود در ساختمان پمپاژ می کنند و فن موجود در این دستگاه ها با دمیدن هوا از اطراف کویل ، دمای هوا را افزایش می دهد. در فن کویل و هواساز انواع فیلترهای متناسب با شرایط محیطی نصب می شود تا هوا را از آلودگی ها تصفیه نماید. رطوبت زدا و رطوبت زن را نیز می توان جهت تنظیم رطوبت در درون دستگاه هواساز نصب نمود. برای سرمایش یک یا تعدادی چیلر (معمولا چیلر تراکمی آب خنک یا چیلر تراکمی هوا خنک) در موتورخانه یا پشت بام نصب شده و پس از سرد کردن آب ، آن را با لوله کشی مرکزی به کویل آب سرد دستگاه های هواساز و فن کویل پمپاژ می کند.
چیلر تراکمی هوا خنک (چیلر هوایی) به برج خنک کننده (دستگاه کولینگ تاور) نیازی ندارد ولی چیلر تراکمی آب خنک (آبی) به برج خنک کننده نیاز دارد. برج های خنک کننده بزرگترین تجهیزات سیستم های تهویه مطبوع هستند و تقریبا به ازای هر 400 فوت مربع مساحت ساختمان باید حدود 1 فوت مربع مساحت برای برج خنک کننده در نظر گرفت . اگر برج خنک کننده بر روی بام نصب می شود ، باید سازه ساختمان قدرت تحمل وزن برج خنک کن و آب درون آن و نیز نیروهای حاصل از وزش باد به برج خنک کن را داشته باشد.
دقت کنید که معمولا فن کویل ها بدون کانال کشی و به صورت موضعی (برای هر اتاق یک دستگاه فن کویل در نظر گرفته می شود) و هواسازها با کانال کشی و به صورت کلی (برای سرمایش و گرمایش سالن ها) عمل تهویه و سرمایش و گرمایش ساختمان اداری را انجام می دهند.
برای آشنایی بیشتر با ساختار و طرز کار این دستگاه ها ، متن های زیر را مطالعه کنید.
مطالعه بیشتر در مورد انواع چیلرها ⇐ چیلر
مطالعه بیشتر در مورد ساختار دستگاه هواساز و ویژگی های آن ⇐ هواساز
مطالعه بیشتر در مورد انواع فن کویل ها و طرز کار آنها ⇐ فن کویل
2 . کاربرد دستگاه های VRF و GHP به عنوان سیستم سرمایشی و گرمایشی ادارات
از جمله پیشرفته ترین دستگاه های یکپارچه سرمایشی و گرمایشی که به همراه هواساز و فن کویل ، همه نیازهای اصلی تهویه مطبوع ادارات و سایر ساختمان های تجاری ، مسکونی و … را تامین می کند ، دستگاه VRF و پمپ حرارتی گازسوز GHP است. تفاوت این دستگاه ها با بویلر و چیلر در این است که اولا سرمایش و گرمایش توسط یک دستگاه ایجاد و دوما به جای سرد یا گرم کردن آب ، جریان مبرد (گاز فریون) این دستگاه ها مستقیما با لوله کشی مسی به هواسازها و فن کویل های داخل ساختمان ارسال می گردد تا در این واحدها ، هوا در اثر تبادل حرارت با مبرد ، سرد یا گرم شود. البته اگر از VRF در مناطق سردسیر استفاده شود ، برای گرمایش باید تجهیزات بویلر نیز در نظر گرفت.
برای آشنایی بیشتر با ساختار و طرز کار این دستگاه ها ، متن های زیر را مطالعه کنید.
مطالعه بیشتر ⇐ سیستم تهویه مطبوع مرکزی الکتریکی VRF
مطالعه بیشتر ⇐ سیستم تهویه مطبوع مرکزی گازسوز GHP
3 . دستگاه ایرواشر
دستگاه ایرواشر نیز همانند هواساز یک دستگاه مرکزی است که معمولا روی بام نصب شده و با کانال کشی هوای سرد و گرم را به داخل ساختمان ارسال می کند. منتها فرق آن با هواساز در این است که هواساز یک کویل مخصوص آب سرد و یک کویل مخصوص آب گرم دارد که آب سرد ارسالی از سمت چیلر و آب گرم ارسالی از سمت بویلر (دیگ آبگرم) به آن ارسال می شود ولی در ایرواشر این کویل آب سرد و چیلر حذف شده و برای سرمایش از روش تبخیری (یعنی شبیه کولر آبی) استفاده می شود که در آن یک تهداد افشانک تزریق آب تعبیه شده و این افشانک ها آب را به صورت پودری در مسیر عبور هوا پاشش می کنند و منجر به کاهش دمای هوا می شوند.
دقت کنید که در ایرواشر، مصرف آب داریم (از بین این 5 سیستم مناسب برای سرمایش ، گرمایش و تهویه ساختمان اداری) این تنها دستگاهی است که مصرف آب دارد) و حین سرمایش، رطوبت هوا افزایش می یابد و در ضمن کل سالن ها و اتاق های متصل به یک ایرواشر، همزمان و با یک دمای یکسان، تهویه می شوند که این امر معمولا برای ساختمان اداری که کارکنان آن و قسمت های مختلف آن، نیازهای متفاوتی دارند، مطلوب نیست.
در ضمن ایرواشر نسبت به دیگر دستگاه ها (از بین این 5 سیستمی که معرفی کردیم) هم قیمت پایین تری دارد و هم مصرف برق کمتر.

4 . سیستم کولر گازی (اسپلیت) به همراه پکیج و رادیاتورها
از بین این 5 سیستم مناسب برای سرمایش ، گرمایش و تهویه ساختمان اداری گزینه های 1 تا 3 همگی برای متراژهای بزرگ (معمولا بزرگتر از 200 متر مربع) پیشنهاد می شوند و سیستم اسپلیت به همراه پکیج و رادیاتورها برای متراژهای کوچک (معمولا کمتر از 200 متر مربع) پیشنهاد می گردد که طبیعتا با نحوه کار و مزایا و معایب آن نیز آشنا هستید.
5 . دستگاه داکت اسپلیت برای گرمایش و سرمایش ساختمان اداری
داکت اسپلیت یکی دیگر از سیستم های مناسب برای سرمایش و گرمایش ادارات محسوب می شود، منتها در متراژهای کوچک (معمولا کمتر از 400 متر مربع) و برای متراژهای بزرگتر بهتر است که از بین این 5 سیستم مناسب برای سرمایش ، گرمایش و تهویه ساختمان اداری که معرفی کردیم، گزینه های 1 یا 2 یا 3 انتخاب شوند که هر سه، سیستم های مرکزی هستند.
در این سیستم، به ازای هر چند اتاق اداری (معمولا 2 تا 5 اتاق) معمولا یک دستگاه داکت اسپلیت می توان در نظر گرفت که سیستم تهویه این چند اتاق اداری متصل به یک داکت اسپلیت، به صورت همزمان خاموش و روشن می شود و کل اتاق ها همدما می شوند که از این نظر ممکن است از نظر شرایط آسایش و مصرف انرژی مطلوب نباشد. زیرا هر شخص در اتاق خود به دمای خاص خود نیاز دارد و همچنین ممکن است در برخی اتاق ها فردی حضور نداشته باشد و با روشن شدن سیستم، اتاق خالی بیهوده تهویه شود.
برای مثال در شکل زیر مشاهده می کنید که چند اتاق متصل به یک داکت اسپلیت، همگی دمای 21 درجه دارند و سیستم تهویه همه اتاق ها همزمان روشن یا خاموش می شود زیرا داکت اسپلیت یک سیستم کانالی است و بعد از سرد یا گرم شدن هوا در یونیت داخلی این دستگاه، هوای سرد یا گرم با کانال بین اتاق ها توزیع می شود.

ساخت دستگاه های متناسب با نیازهای ادارات
تهویه مطبوع ماخ طراح و تولید کننده انواع سیستم های سرمایشی و گرمایشی ادارات ، مجتمع های مسکونی ، صنعتی ، تجاری و … از جمله انواع چیلرها ، مینی چیلرها ، هواساز و … متناسب با نیاز هر مشتری و مطابق با استانداردهای روز است که کلیه محصولات به طور مستقیم از محل کارخانه شرکت ما و با قیمت مناسب به فروش می رسند. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع دستگاه ها ، طراحی و انتخاب مناسب ترین سیستم سرمایشی و گرمایشی برای ساختمان های اداری و … و نیز استعلام قیمت آنها با مهندسان ما تماس بگیرید.
مهندس احمدی (تهویه مطبوع ماخ) : 09127675117 – 09194427470
مهندس خورانی (تهویه مطبوع ماخ) : 09191639363
مطالعه بیشتر ⇓
تهویه مطبوع ساختمان بلند و برج
طراحی سیستم تهویه ساختمان های تجاری