همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید، مبدل حرارتی مارپیچی یا همان مبدل حرارتی هلیکال از تعدادی کویل (تیوب یا لوله های مارپیچ) با منحنی هلیکس (شبیه فنر) تشکیل شده که درون یک پوسته جاسازی می شود. برای افزایش سطح انتقال حرارت معمولا به جای یک مارپیچ ، چندین لوله به صورت مارپیچ در کنار هم قرار گرفته و همگی به یک ورودی و خروجی متصل می شوند. یک سیال از یک سمت وارد یک یا ردیفی از کویل های مارپیچی شده و از سمت دیگر آن خارج می شود و سیال دیگر نیز از یک سمت وارد پوسته شده و از سمت دیگر خارج می شود تا تبادل حرارت از طریق دیواره کویل ها صورت بگیرد. در برخی مدل ها می توان پوسته را حذف و کویل (تیوب ها) را در داخل سیال دیگر غوطه ور نمود.
اصول کار مبدل حرارتی هلیکال شبیه مبدل حرارتی پوسته و لوله است، با این تفاوت که مبدل های حرارتی لوله مارپیچ به طور بهینه از فضای موجود استفاده کرده و مخصوصا در کاربردهایی که با کمبود فضا مواجه بوده و نمی توان در آن لوله های مستقیم به کار برد، استفاده می شود. یکی از معایب این مبدل ها نسبت به نوع پوسته و لوله (مخصوصا تیوب مستقیم) این است که نمی توان پاکسازی فیزیکی تیوب های مارپیچ را انجام داد.
مطالعه بیشتر ⇐ مبدل حرارتی پوسته و لوله
موارد استفاده از مبدل حرارتی مارپیچی
1 . در کاربری های با فضای محدود
2 . در کاربری هایی که سرعت جریان سیال کم بوده (جریان آرام) و کاربرد مبدل پوسته و لوله به علت پایین بودن ضرایب انتقال حرارت، صرفه اقتصادی نداشته باشد.
3 . زمانی که یکی از سیالات جاری در مبدل فشار کمی داشته باشد.
4 . زمانی که یکی از سیالات از ترکیبی از مواد گازی ، مایع و جامد تشکیل شده باشد و منجر به بروز مشکلات مکانیکی مانند گرفتن سوراخ تیوب های با قطر کم شود.
مبدل حرارتی مارپیچی نیز همانند مبدل حرارتی حلزونی (اسپیرال) در دسته مبدل های حرارتی فشرده قرار می گیرد و پس از مبدل دو لوله ای می توان گفت که مبدل حرارتی هلیکال ساده ترین ساختار را دارد. این مبدل ها توانایی انتقال حرارت در فشارها و دماهای بالا را همانند مبدل های پوسته و لوله به خوبی دارند و در برابر شوک های حرارتی و فشاری مقاومت زیادی دارند. از مبدل های حرارتی لوله مارپیچ بیشتر در موارد زیر استفاده می شود.
1 . صنایع تولید توان
2 . صنایع هیدرولیک
3 . سیستم های بازیافت انرژی
4 . صنایع غذایی
5 . تبرید
6 . پتروشیمی
7 . پالایشگاه و هر نوع کاربرد دیگری که به علت کمبود فضا نتوان از مبدل پوسته و لوله استفاده نمود.
مطالعه بیشتر ⇓