در این مقاله ابتدا به بررسی نیازها و چالش های طراحی سیستم سرمایش ، گرمایش و تهویه مطبوع سوپر مارکت ها ، هایپر استارها و هایپر مارکت ها خواهیم پرداخت و سپس 6 دستگاه مناسب برای این کار را معرفی خواهیم کرد.
طراحی سیستم تهویه مطبوع برای سوپر مارکت ها
برای طراحی سیستم سرمایش ، گرمایش و تهویه مطبوع سوپر مارکت ها بایستی که نیازها به خوبی بررسی شده و متناسب با آن ، دستگاهی انتخاب گردد که پاسخگوی همه نیازها به شکل مطلوب و با حداقل هزینه باشد.
نیازهای اساسی در سیستم تاسیسات و تهویه سوپر مارکت ها و هایپر مارکت ها عبارتند از :
1 . قابلیت کنترل دمای قسمت های مختلف به صورت جداگانه و مستقل از سایر قسمت ها
2 . قابلیت کنترل دقیق رطوبت هوا
3 . وارد نمودن هوای تازه به درون سالن ها از بیرون ساختمان و به صورت کنترل شده
4 . فیلتراسیون هوا متناسب با نیاز
5 . به گردش درآوردن صحیح هوا و خارج کردن هوای مصرف شده از طریق کانال
6 . سرمایش موضعی برخی از قفسه های نگهداری مواد غذایی با درجه حرارت خاص و قابل کنترل به صورت مجزا
7 . گرم نمودن محوطه ورودی ساختمان به طور خاص
در سوپر مارکت ها ، سیستم تهویه مطبوع یا تاسیسات سرمایشی و گرمایشی به دو منظور استفاده می شود :
1 . تامین شرایط آسایش افراد
2 . تامین شرایط مناسب برای کارکرد یخچال های گوناگون
در سیستم تهویه مطبوع سرمایشی و گرمایشی سوپر مارکت ها باید ملاحظات زیر را در نظر گرفت :
1 . در محاسبه بار خالص تهویه مطبوع ، اثر سرمایشی یخچال ها را نیز باید در نظر گرفت. این موضوع باعث کاهش بار و تغییر نسبت حرارت محسوس به نهان شده که تاثیر عمده ای بر انتخاب تجهیزات دارد.
2 . برای جبران حرارت جذب شده توسط تجهیزات برودتی بدون درب ، لازم است سیستم خاصی برای توزیع و گردش هوا در نظر گرفته شود.
3 . ضروری است درجه حرارت و رطوبت فضا به صورت مجزا کنترل گردد.
4 . باید همواره مقداری هوای تازه به داخل سوپر مارکت ها و هایپر مارکت ها تغذیه کرد.
5 . اغلب به دلیل باز و بسته شدن درب یخچال ها ، حتی در زمانی که درجه حرارت بیشتر از 21 درجه سانتی گراد است نیز کارکنان نیاز به گرمایش دارند. سیستم های گرمایش و تهویه مطبوع باید اثرات یخچال های بدون درب را جبران کنند.
6 . یخچال ها نه تنها موجب سرد نگه داشتن مواد می شوند بلکه لایه هوای سرد روی آنها موجب جذب حرارت از محیط اطراف نیز خواهد شد. حدود 80 تا 90 درصد حرارتی که توسط یک یخچال ایستاده جذب می شود ، از طریق درب های باز آن از اتاق گرفته می شود. بنابرین یخچال های باز شبیه یک کولر بزرگ عمل می کنند که حرارت را از محیط اطراف جذب و از طریق کندانسور به محیط بیرون ساختمان انتقال می دهند. مقدار این اثر سرمایشی ممکن است بیشتر از بار سرمایش محاسبه شده باشد. این اثر سرمایشی به طور دائم و در تمام طول روز و شب و در تابستان و زمستان وجود دارد.
7 . در قسمت قفسه بندی عرضه مواد منجمد باید رطوبت نسبی برابر یا کمتر از 55 درصد باشد. افزایش مقدار رطوبت نسبی موجب انجماد عمیق آب بر سطح کویل ها ، یخ زدن قفسه هایی که درجه حرارت آنها کم است ، تقطیر رطوبت بر روی تجهیزات و نهایتا افزایش مصرف انرژی توسط تجهیزات برودتی خواهد شد. برای کاهش رطوبت در فصل گرم سال ، می توان ابتدا هوا را خیلی سرد کرد تا رطوبت موجود در هوا تقطیر شود و سپس با دوباره گرم کردن ، آن را به درجه حرارت آسایش رساند. برای دوباره گرم کردن هوا می توان از حرارت دفع شده از کندانسور نیز استفاده کرد. با استفاده از چیلر متصل به هواساز یا با استفاده از دستگاه روفتاپ پکیج ، رطوبت را می توان به میزان دقیق کنترل و آن را به 50 تا 55 درصد رساند.
معرفی 6 دستگاه برای سرمایش ، گرمایش و تهویه سوپر مارکت ها :
1 . استفاده از داکت اسپلیت
به این دلیل استفاده از داکت اسپلیت به عنوان سیستم سرمایشی ، گرمایشی و تهویه مطبوع سوپر مارکت ها در متراژهای پایین (معمولا تا 500 متر مربع) و ارتفاع سقف کم (معمولا کمتر از 5 متر) توصیه می شود که این دستگاه دارای یک یونیت خارج از ساختمان و یک یونیت جاسازی شده در سقف کاذب (یونیت داخلی) است که یونیت داخلی با کانال کشی ، هوا را در قسمت های مختلف سالن فروش توزیع می کند و ساختار ساده ای داشته و سیستم نسبتا ارزان قیمتی است. در این سیستم نمی توان دمای هر قسمت را جداگانه تنظیم نمود و کل قسمت ها هم دما خواهند بود که برای پروژه های با سالن یک تکه و بدون اتاق (مانند همین سوپر مارکت ها) گزینه ایده آلی است. در این سیستم همانند تصویر زیر ، هوای سرد یا گرم شده در یونیت داخلی با کانال کشی در سالن مورد نظر توزیع می شود.
در ضمن داکت اسپلیت قابلیت تنظیم دقیق رطوبت را ندارد و گرمایش آن نسبت به سرمایش ضعیف تر بوده (وقتی که دستگاه دارای کویل آبگرم نباشد و گرمایش آن با سیکل تبرید تراکمی فراهم شود) و به سیستم مکمل گرمایشی (کویل آبگرم به همراه پکیج یا دیگ موتورخانه) در آن نیاز است. همچنین نمی توان برای برخی از قفسه ها ، سرمایش موضعی و با درجه حرارت و کنترل اختصاصی در نظر گرفت. این سیستم همانطور که اشاره کردیم برای متراژهای پایین و ارتفاع سقف های کم مناسب است زیرا قدرت پرتاب باد بالایی ندارد.
2 . استفاده از دستگاه چیلر (یا مینی چیلر) ، موتورخانه آبگرم (یا پکیج) ، هواساز و فن کویل ها
اگر سالن های سوپر مارکت یا هایپر استار یا مرکز خرید متراژ بالایی داشته باشند (معمولا بیشتر از 500 متر مربع) و ارتفاع سقف نیز بلند باشد (معمولا بلندتر از 5 متر) ، جهت سرمایش از یک چیلر نصب شده در بیرون از ساختمان و یا یک مینی چیلر برای متراژهای کمتر استفاده می شود. چیلر یا مینی چیلر ، آب را سرد کرده و با پمپ و از طریق لوله کشی ، آب سرد را به هواساز یا فن کویل های سقفی موجود (یا ترکیبی از هواساز و فن کویل ها) در بخش های مختلف هایپر مارکت یا سوپر مارکت ارسال می کند. فن موجود در فن کویل ها نیز هوا را با سرعت مناسب از اطراف لوله های آب سرد عبور داده و دمای هوا را تا میزان مورد نیاز کاربر کاهش می دهد. برای گرمایش در متراژهای بالا از یک بویلر موتورخانه ای و در متراژهای کمتر از یک یا چند پکیج دیواری یا زمینی گازسوز جهت گرم کردن آب استفاده می شود که آبگرم به لوله های هواساز یا فن کویل های سقفی ارسال و این بار عمل گرمایش هوا انجام می شود.
در این سیستم هر فن کویل را می توان از نظر دمایی به طور جداگانه کنترل نمود. برای سرمایش موضعی نیز لوله آب سرد انشعابی از چیلر یا مینی چیلر را به قسمت مورد نظر کشیده و توسط دستگاهی سرمایشی می توان دمای قسمت مورد نظر را به طور خاص و اختصاصی کنترل کرد. برای تامین هوای تازه از بیرون به درون ساختمان و نیز تنظیم دقیق رطوبت هوا می توان از یک دستگاه هواساز مرکزی مجهز به تجهیزات رطوبت زن و رطوبت زدا استفاده کرد. نکته اینکه اگر از چیلر تراکمی آب خنک (آبی) استفاده شود به یک برج خنک کننده نیز در مدار نیاز خواهد بود ولی اگر از چیلر تراکمی هوا خنک (هوایی) استفاده شود ، دیگر به برج خنک کننده نیازی نخواهد بود.
مطالعه بیشتر درباره دستگاه هواساز و خصوصیات آن در این مقاله ⇐ دستگاه هواساز
مطالعه بیشتر درباره ساختار فن کویل ها در این مقاله ⇐ فن کویل چیست ؟
مطالعه بیشتر در مورد طرز کار چیلرهای تراکمی هوا خنک و مزایای آنها در این مقاله ⇐ چیلر هوایی
3 . استفاده از دستگاه روفتاپ پکیج
روفتاپ پکیج همانند تصویر زیر در فضای آزاد (بر روی بام یا در حیاط) نصب می شود و دقیقا مثل چیلر و هواساز کار می کند و در واقع ترکیبی از چیلر و هواساز است. برای گرمایش هم دارای یک کویل آبگرم است که آبگرم پکیج یا موتورخانه وارد کویل آن شده و با چرخش فن دستگاه ، هوا با برخورد با کویل گرم می شود. در این سیستم می توان هوای تازه و فیلتر شده و با دما و رطوبت کنترل شده را وارد سالن کرد و برای سوپر مارکت ها و هایپر مارکت های با متراژ بالا و ارتفاع سقف بلند مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که مشاهده می کنید این سیستم نیز سیستمی کانالی است که هوای سرد و گرم با کانال به خوبی توزیع می شود.
4 . استفاده از دستگاه GHP یا VRF
دستگاه های GHP و VRF سرمایش و گرمایش هر نوع ساختمانی از جمله سوپر مارکت ها ، هایپر مارکت ها یا مراکز خرید را در یک دستگاه واحد فراهم می کنند. فن کویل های سقفی با لوله کشی مبرد (گاز فریون) به یونیت خارج از ساختمان دستگاه GHP یا VRF متصل شده و مبرد جاری در فن کویل ها هم عمل سرمایش و هم گرمایش را انجام می دهند. برای تامین هوای تازه و کنترل رطوبت به شکل دقیق نیز این دستگاه را می توان به هواساز مجهز به تجهیزات رطوبت زدا و رطوبت زن متصل کرد. این سیستم و سیستم چیلر و بویلر و نیز سیستم روفتاپ پکیج که توضیح داده شد ، هر سه می توانند تمامی نیازهای اساسی دمایی ، رطوبتی و … یک ساختمان را تامین کنند. منبع اصلی انرژی دستگاه GHP گاز شهری است که طرز کار و ویژگی های آن در این متن ⇐ سیستم تهویه مطبوع مرکزی گازسوز GHP توضیح داده شده و منبع اصلی انرژی دستگاه VRF جریان برق است که طرز کار و ویژگی های آن در این متن ⇐ سیستم تهویه الکتریکی VRF توضیح داده شده است.
5 . دستگاه زنت یا ایرواشر
نام دیگر دستگاه زنت یا دستگاه ایرواشر ، کولر صنعتی است. در واقع این دستگاه سرمایشی مشابه کولر آبی ولی در سایزی بزرگتر دارد و برای گرمایش هم ، درون دستگاه یک کویل از جنس مس با پره های آلومینیومی در نظر گرفته می شود که وقتی آب گرم به کویل پمپاژ شود و فن دستگاه شروع به کار کند ، دستگاه در حالت گرمایشی کار می کند. این دستگاه ساختاری ساده دارد ، قیمت آن نسبت به بقیه دستگاه هایی که معرفی کردیم کمتر است و نیز مصرف برق آن کمتر از دیگر دستگاه ها است که اطلاعات بیشتر درباره این دستگاه در متن زیر داده شده است. دقت کنید که این دستگاه در حالت سرمایشی شبیه کولر آبی عمل می کند (با پاشش آب بر روی پدهای سلولوزی) و در حین سرمایش ، رطوبت هوا افزایش پیدا می کند و نمی توان دمای درون سالن را به میزان دلخواه تنظیم کرد.
مطالعه بیشتر ⇐ زنت چیست ؟
6 . کولر گازی ایستاده
قطعا با ساختار و طرز کار کولر گازی های ایستاده آشنایی دارید. این نوع کولرها می توانند در سوپر مارکت های کوچک مورد استفاده قرار بگیرند.
تا اینجا 6 دستگاه به عنوان دستگاه های سرمایشی ، گرمایشی و تهویه مطبوع هوای سوپر مارکت ها و هایپر مارکت های با متراژهای کم و زیاد را معرفی کردیم. علاوه بر این دستگاه ها بایستی دستگاهی نیز برای گرم کردن محوطه ورودی به سالن در نظر گرفته شود.
گرم کردن محوطه ورودی
در سیستم گرمایش سوپر مارکت ها ، محوطه ورود به ساختمان مشکل ترین بخش برای گرم کردن است. روش های گرم کردن ورودی عبارتند از :
1 . استفاده از پرده هوای فشرده
2 . استفاده از حرارت دفع شده
3 . استفاده از گرمکن های تشعشعی از نوع الکتریکی یا گازسوز
انواع دستگاه های سرمایشی و گرمایشی سوپر مارکت ها ، مراکز خرید ، ساختمان های مسکونی ، تجاری ، تفریحی ، اداری ، صنعتی و … از جمله انواع چیلر ، هواساز ، مینی چیلر ، روفتاپ پکیج ، دستگاه زنت و … در محل کارخانه شرکت ما و مطابق با استانداردهای روز و متناسب با نیازهای هر مشتری طراحی و تولید شده و به طور مستقیم از کارخانه و با قیمت مناسب به فروش می رسد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع سیستم های تهویه مطبوع گرمایشی و سرمایشی ، انتخاب مناسب ترین سیستم برای ساختمان خود و استعلام قیمت آنها با مهندسان ما تماس بگیرید.
مهندس احمدی (تهویه مطبوع ماخ) : 09127675117 – 09194427470
مهندس خورانی (تهویه مطبوع ماخ) : 09191639363
مطالعه بیشتر ⇐ تهویه مطبوع فروشگاه های بزرگ